19 Ocak 2013 Cumartesi

enflasyon217

diğer bir çok ekonomik faktörler gibi enflasyon hakkındada bazı yanlış düşüncelerimiz vardır.Özellikle enfalasyonu ekonomiler için en büyük tehdit olarak algılarız.Halbuki enflasyon kendi üzerine düşen görevi yerine getirmektedir.Arz ve talep arasındaki yaşanan dengesizlikleri düzenleyen olması gereken bir fiyat  oluşmasını sağlayan enflasyondur.Enflasyon paranın satın alam gücünde yaşanan değer kaybından çok  paraya asıl değerini olması gereken değerini verendir.Son yıllarda yaşanan ekonomik krizin en önemli sebebi yeteri kadar enflasyon yaşanmamış olmasıdır.Para arzı artışı karşısında gerek merkez bankaları olsun gerek bankaları kaydi paraları olsun gereksede sermaye piyasalarıyla arttırılan para arzları gereği kadar enflasyona neden olmadığı için insanların elinde olması gerekenden daha fazla değerde para bulunması ekonomik krizin derinlerde yatan temel sorunudur.son on yılda artan geniş anlamda para arzı artışları ile dünya genelinde yaşanan enflasyn artışları arasındaki uçurumu farketmemek sanırım imkansız.düşük enflasyon ile sermaye sahiplerine olması gerekenden daha fazla satınalma gücüne sahip olmaları ekonominin temelinde dengesiz bir ilerlemeye neden oldu.
Normal bir insan zekası ile düşünmek istersek kendi ürettikleri maliyeti oldukça düşük olan paralar ile ülke yöneticileri ekonomilerini bu hale sokabiliyorsa değerli madenler ile yönetilmiş olsaydık ne yaparlardı merakediyorum.Yada günümüz dengesizliklerinin nedeni aslında kağıt paradan kaynaklımı diyede düşünmeden edemiyorum.Ülke ekonomilerinde artık yüzde 5 civarlarında piyasada nakit kullanılmakta.Belkide sorunun kaynağı burada yatmakta.Parayı türetmek ne kadar kolaylaşırsa ekonomi dengesizliğe bir o kadar daha yaklaşıyor.Madeni para dönemlerini düşünecek olursak bir altın para içerisindeki altın oranı düşürülmediği sürece ne kadar değeri düşebilir ki? sürekli enflasyon nereye kadar yaşanabilir sizce? 1 ekmek 1 altn olabilir mi ? tabiki olamaz altının her zaman koruyabildiği bir değeri vardır.düşebileceği bir minumum nokta vardır ki oda üretilme maliyetidir.Belkide bu kadar kolay para türetmekten vazgeçerek dünya ekonomisi için faydalı işler yapmaya başlamalıyız

8 Kasım 2012 Perşembe

makro iktisat

Günümüzdeki ekonomik sorunların çözümü ile alakalı bir çok teori üretilmiştir.Bende aklımda olan bir düşünceyi paylaşmak istedim.
Para arzı ve enflasyon ilişkisi

Son yılları göz önüne aldığımızda para arzında gerçekleşen artışın aynı oranda enflasyona yansımadığını düşünüyorum.Şuan bilinen en temel gerçeklerden birisi enflasyon arttığında paranın değer kaybına uğramasaydı.Ben ise bu konuda farklı düşünüyorum.örnekle anlatmam gerekirse.Şuan asgari ücret 700tl civarında.Fiyatlar genel düzeyini yani enflasyonu sabit tutarak asgari ücreti 5bin tl yaptığımızı düşünelim.Yani daha doğrusu para arzını arttırdığımızı ve tüm insanların gelirlerinin 5 10 kat arttığını ama fiyatların değişmediğini düşünelim.Noralde bu gibi bir durum tüm insanların gerçekleşmesini istediği bir durum.Şimdi arzı arttırmadan önceki 5bin tlnin değeri ile arzı arttırdığımız andaki 5bin tlnin yada genel anlamda paranın değerini karşılaştıralım.Enflasyon değişmediği için satın alma gücündeki bu artış paranın bollaşmasından kaynaklanan bir değer yada önem kaybına uğruyor diyebiliriz.Yani eskiden tasarrufunda 1milyonu olanın parasının önemli bir gücü değeri vardır.Ama para arzındaki bu artış elindeki paranın satın alma haricinde işlem amaçlı yada yatırım amaçlı fonksiyonunda bir kayba uğruyor.Yani eskiden bu mevla bir nakit yatırım yapmak yada bulundurmak için değerli bir değerken artık fazla bir önem ifade etmiyor.Yani mercedes araba almak eskiden lüksken artık luks olmaktan çıkıyor.Eskiden bir fabrika kurmak yatırım yapmak sayılı insanların yapacağı bir işlemken artık bir çok insan o potansiyele geliyor.Yani para arzının artması elinde az miktarda tasarrufu bulunanlar için olumlu olduğu halde tasarrufu oldukça yüksek olan insanlar için bir değer kaybına uğramasını sağlıyor.Yani enflasyon satın alma gücünü eritirken ki bu daha çok tasarruf düzeyi çok az olan insanlar için geçerli olan elinde büyük miktarda tasarruf bulunduran insanların karşılaştırmalı üstünlüğünü arttırıyor.
Biraz daha netleştirmem gerekirse.Şöyle bir tabir vardırki benimde fikrimin çıkış noktalarından birisidir.Paranın değerli zamanında yani geçmişteki zamanlar tabir edilirken kullanılan bu cümle şu gerçeği ortaya çıkarıyor.Artık insanlarda çok miktarda para bulunmakta.Bir çok insan enflasyonun arz ile aynı oranda artmamasından kaynaklanan reel gelir artışı ile paranın az olma değerli olma kavramının zarar görmesine sebep oldu.
Günümüz kriz ile bağladığım noktaya gelecek olursak.İnsanların elinde olması gerekenden daha fazla reel gelir olduğu için bu aşırı gelir ekonomi çarklarının sağlıklı dönmesini engelliyor.Ben öğrenciliğim zamanında bir proğramın pazarlamasında çalışmıştım.Daha o zamanlar birşey dikkatimi çekmişti.Piyasada olması gerekenden çok fazla işletmeci olduğunu farketmiştim.İşte paranın piyasada fazla olması bu tüm sektörler için geçerli şekilde piyasa aktörlerinin çok fazla olmasına neden oluyor.Eğer enflasyon olması gereken düzeyde artmış olsa insanlar ellerinde bu yatırımlara yetecek kadar reel gelir olmadığı için piyasalara giremeyecek ve arz yönünde bu piyasaların şişmesine neden olmayacaktı.
Parayı bir maden olarak düşünmemiz gerekirse kişilerin reel anlamda gelirlerinin artışı paranın değerini düşürmektedir.Yani para itibar kaybetmekte aslında.Şuana kadar bilinen gerçek ise enflasyonun paranın en büyük düşmanıydı.Ama enflasyon paraya itibarını kazandıran araçtır.Eskiden milyar dolar çok az insanın sahip olduğu bir servet iken şuan yüzlerce ifade edilebilecek kadar çok.Yani son yıllarda baktımızda enflasyon gelişmiş ülkeleri göz önüne alırsak onlarca kat artmadı ama insanların gelirleri servetleri onlarca yüzlerce kat arttı.Ve bu sayede hem para piyasasında hemde mal piyasasında bu insanların daha çok söz sahibi olmasına neden oldu.Petrol ve altında yapılan fiyat artışlarını son yıllarda hayretle takip ettik.Bu insanlara bu gücü düşük enflasyon vermiştir.Piyasa mekanızmasının dengesini bozacak büyüklükteki bu güç sürekli çıkar gurupları için hizmet etmekte.
Ayrıca enflasyon konusunda geçmişe göre şöyle bir durumda söz konusu.İnsan ihtiyaçlarındaki gerek lüks olsun gerekse zorunlu olsun son yıllarda çok fazla çeşitenme yaşandı.Yani insanların eskiden internet telefon giderleri otomobil tatil vb birçok giderlere bütçelerinde para ayırmıyordu.Bu durumda insanlar eski ihtiyaçlarında kalmış olsalardı tüketim harcamaları bu kadar çeşitli ve yüksek miktarda olmayacaktı.Yani kısaca bu harcama çeşitliliği insanların tasarruflarını azalttığı için enflasyonu önleyici etki yapmakta.Ayrıca para arzı artışınında sadece büyüme değil nufus artışınında hesaplara katılması görüşündeyim.
Son olarakta günümüz ekonomik krizden kurtuluş finansal piyasaların ekonomi üzerindeki etkisini ve gücünü azaltmak.

evrenin sırları

arkadaşlar meraba burda kendi düşüncelerimi sizler ile paylaşacağım.
büyük patlamam ile alakalı bazı deneyler yapılmakta.Benimse kendimce teorilerim bulunmakta.Bunları sizlerle paylaşacağım.İlk olarak atomla başlamak istiyorum.
Atom yapısının büyük patlama ile alakası
Bir çoğumuzun bildiği üzerine atom ve parçacıkları arasında devasa boşluklar bulunmakta.Öyleki bir atom ile diğer atom arasındaki mesafe boyutunun milyon katında.
Şimdi kısaca bir hesap yapacak olursak bir bu atom ve parçacıklarını yüksek basınç ve sıcaklık ile bir birlerine yaklaştırdığımızda her parça boyutunu 1milyon defa küçültecek.Örneğin;
kuark yaklaştırılınca mezonların çapı 10^6 küçülecektir.
mezonlar yaklaştırıldığında çekirdek 10^12 küçülecektir
Atomlar yaklaştırılınca moleküller 10^18 küçülecektir
Moleküller yaklaşınca madde 10^24 küçülme gerçekleştirecektir.toplamda ise bir madde 10^50 küçülme gösterecektir.Bunu güneşte yaptığımızı bir düşünün her halde o devasa güneş bir toz tanesinden çok daha küçük olurdu.Hatta bir atom boyutuna kadar inmesi muhtemel.Peki büyük patlama bunun neresinde.Büyük patlama sonucu daha önce bir biri ile yüksek basınç ve sıcaklık ile bir birlerine yapışmış maddeler evrene dağıldı.Ve basınç ve sıcaklık düştüğü için sürekli büyüdü ve genişledi.Yani anlatmak istediğim evren kara delikler sayesinde tekrar bir noktada toplanacak ve küçük bir kütleden oluşacak.Parçacıklar  arasındaki mesafe ortadan kalkacak ve maddenin yapı taşı kalmayacak bir bütüncen ibaret olacak.Ve sonra ne olacak dersiniz.Tekrar patlayacak.Evren bir döngüden ibarettir unutmayın.